01-07 Ocak 76. Verem Eğitimi ve Propaganda Haftası ötürüsıyla açıklamada bulanan Denizli Vilayet Sıhhat Müdürlüğü Verem Savaş Dispanseri Tüberküloz Vilayet Koordinatörü Dr. H.Betül Abdüloğlu, veremin önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olduğuna dikkati çekti ve erken teşhis, gerçek ve tertipli tedavi ile hastaların tümüyle iyileşebildiğini söylemiş oldu.
Verem hastalığının, “mycobacterium tuberculosis” ismi verilen bir basil tarafınca oluştuğunu tabir eden Tüberküloz Vilayet Koordinatörü Dr. H.Betül Abdüloğlu, hastalığın teneffüs yoluyla bulaştığını belirtti. Türkiye genelinde 2021 yılı verem hastalığı insidansının yüzbinde 10.7, Denizli’de ise 2021 yılı insidansın yüzbinde 5.6 olduğunu kelamlarına ekleyen Abdüloğlu, Denizli’de 2022 yılında Verem Savaş Dispanserinde 100 yeni tüberküloz hastası tespit edilldiği ve devam eden 34 tedavideki hasta ile birlikte toplam 134 hastanın takibi yapıldığını söylemiş oldu.
“EĞER TEŞHİS GECİKİRSE…”
Hastalık hakkında değerli açıklamalarda bulunan Abdüloğlu, “Tüberküloz aileden genetik (ırsi) olarak geçmez. Tedavi edilmezse mevtle sonuçlanabilir. Binlerce yıldır var olduğu bilinen bu mikrop, hasta bireylerin öksürmesi, hapşırması, konuşması sırasında oluşan damlacıklar ortasında havaya atılır.
Tüberküloz basilinin ortasında bulunduğu bu damlacıkların solunması ile sağlıklı bireyler enfekte olur. Enfekte olan her şahısta kesinlikle hastalık gelişmez. Alınan basiller kişiyi hastalandırmaksızın bedende uyur durumda kalır ve beden direncinin düştüğü bir anda hastalık oluşturur. Verem mikrobunu alan kişi, direnci niyet hasta olduğu vakit, şayet erken teşhis ve tedavi olursa büsbütün güzelleşmektedir. Eğer teşhis da gecikilirse bir yıl içerisinde hasta olan kişi, 10-15 şahsa bu hastalığı bulaştırmaktadır. Bu niçinle erken teşhis ve sistemli tedavi bu hastalıkta hayli önemlidir” dedi.
“GÜNEŞTEN GELEN IŞINLAR VEREM MİKROBUNU ÖLDÜRÜR”
Tüberkülozun her organda görülebildiğini lisana getiren Abdüloğlu, akciğer tüberkülozunda hastalığın belirtilerinin genel yakınmalar ve akciğere mahsus yakınmalar olmak üzere iki kümede toplanabildiğini vurgulayarak şu biçimde konuştu;
“Hastalık gelişme riskinin en yüksek olduğu devir birinci iki yıldır. Bulaşma açısından en riskli bireyler hastayla uzun müddet birebir ortamda bulunan aile bireyleri ve yakın çalışma arkadaşlarıdır. Kaşık, çatal, bardak üzere yemek gereçleri, giysiler, çarşaflar üzere eşyalarla bulaşma olmaz. Verem mikrobu, güneş görmeyen ortamlarda havada uzun mühlet canlı kalabilir. Güneşten gelen ultraviyole ışınları verem mikrobunu kısa müddette öldürür. Bu niçinle insanların kalabalık olarak yaşadığı, havalanması yetersiz, güneş girmeyen ortamlar bulaşma için en riskli ortamlardır.
Genel yakınmalar; bilhassa akşama gerçek yükselen ateş, gece terlemesi, kilo kaybı, iştahsızlık ve halsizliktir. Akciğere mahsus yakınmalar ise iki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam çıkarma, değişken ölçülerde kan tükürme, göğüste ve sırtta ağrı, nefes darlığı ve ses kısıklığıdır. Yakınmalar ekseriyetle yavaşça başlar, yavaş ilerler. Hastalar bu yakınmaları diğer niçinlere bağlayabilir ve doktora geç başvurabilir. Bu durum hastalığın daha fazlaca yayılmasına ve tutulan organın daha fazla tahrip bulunmasına sebep olur” biçiminde konuştu.
Hastanın tedavisinde sistemli ilaç kullanılmasının kıymetine değinen Dr. Abdüloğlu, “Bu ortada hasta etrafına basil saçar ve daha fazlaca kişinin infekte bulunmasına yol açar. Tüberküloz tanısı balgamda verem mikrobunun gösterilmesi ile temalır. Hastanın yakınmaları ve akciğer sinema bulguları tüberkülozdan şüphelenmeyi sağlar. Hastadan alınan balgam yahut öbür malzemeler laboratuvarda incelenir. Tüberküloz basilinin görülmesi ya da ekilen kültürde basil üremesiyle teşhis mutlaklaşır. Tüberkülin deri testi (TDT), PPD, kişinin daha evvel tüberküloz basiliyle karşılaşıp karşılaşmadığını gösteren bir testtir. Kişinin PPD sinin (+) olması verem hastası olduğu manasına gelmez, yalnızca verem mikrobu ile karşılaştığını gösterir. Tüberküloz tedavisinde hastalarının en az altı ay tertipli ilaç içmelerini sağlamak hayli kıymetlidir. Dünya Sıhhat Örgütü, tedavi muvaffakiyetini arttırmak için, tüberkülozlu hastaların her doz ilacının bir sıhhat çalışanı yahut eğitilmiş bir istekli tarafınca içirtilmesini temel almaktadır. Ülkemizde de “Doğrudan Gözetimli Tedavi” uygulanmaktadır. Direkt gözetimli tedavi, hastanın düzgünleşmesini garantilediği üzere bulaşmayı önleyerek toplumun korunmasını da sağlamaktadır. Verem savaşı dispanserlerinde teşhis süreçleri, tedavi, ilaçlar ve takip ücretsizdir” sözlerini kullandı.
Verem hastalığının, “mycobacterium tuberculosis” ismi verilen bir basil tarafınca oluştuğunu tabir eden Tüberküloz Vilayet Koordinatörü Dr. H.Betül Abdüloğlu, hastalığın teneffüs yoluyla bulaştığını belirtti. Türkiye genelinde 2021 yılı verem hastalığı insidansının yüzbinde 10.7, Denizli’de ise 2021 yılı insidansın yüzbinde 5.6 olduğunu kelamlarına ekleyen Abdüloğlu, Denizli’de 2022 yılında Verem Savaş Dispanserinde 100 yeni tüberküloz hastası tespit edilldiği ve devam eden 34 tedavideki hasta ile birlikte toplam 134 hastanın takibi yapıldığını söylemiş oldu.
“EĞER TEŞHİS GECİKİRSE…”
Hastalık hakkında değerli açıklamalarda bulunan Abdüloğlu, “Tüberküloz aileden genetik (ırsi) olarak geçmez. Tedavi edilmezse mevtle sonuçlanabilir. Binlerce yıldır var olduğu bilinen bu mikrop, hasta bireylerin öksürmesi, hapşırması, konuşması sırasında oluşan damlacıklar ortasında havaya atılır.
Tüberküloz basilinin ortasında bulunduğu bu damlacıkların solunması ile sağlıklı bireyler enfekte olur. Enfekte olan her şahısta kesinlikle hastalık gelişmez. Alınan basiller kişiyi hastalandırmaksızın bedende uyur durumda kalır ve beden direncinin düştüğü bir anda hastalık oluşturur. Verem mikrobunu alan kişi, direnci niyet hasta olduğu vakit, şayet erken teşhis ve tedavi olursa büsbütün güzelleşmektedir. Eğer teşhis da gecikilirse bir yıl içerisinde hasta olan kişi, 10-15 şahsa bu hastalığı bulaştırmaktadır. Bu niçinle erken teşhis ve sistemli tedavi bu hastalıkta hayli önemlidir” dedi.
“GÜNEŞTEN GELEN IŞINLAR VEREM MİKROBUNU ÖLDÜRÜR”
Tüberkülozun her organda görülebildiğini lisana getiren Abdüloğlu, akciğer tüberkülozunda hastalığın belirtilerinin genel yakınmalar ve akciğere mahsus yakınmalar olmak üzere iki kümede toplanabildiğini vurgulayarak şu biçimde konuştu;
“Hastalık gelişme riskinin en yüksek olduğu devir birinci iki yıldır. Bulaşma açısından en riskli bireyler hastayla uzun müddet birebir ortamda bulunan aile bireyleri ve yakın çalışma arkadaşlarıdır. Kaşık, çatal, bardak üzere yemek gereçleri, giysiler, çarşaflar üzere eşyalarla bulaşma olmaz. Verem mikrobu, güneş görmeyen ortamlarda havada uzun mühlet canlı kalabilir. Güneşten gelen ultraviyole ışınları verem mikrobunu kısa müddette öldürür. Bu niçinle insanların kalabalık olarak yaşadığı, havalanması yetersiz, güneş girmeyen ortamlar bulaşma için en riskli ortamlardır.
Genel yakınmalar; bilhassa akşama gerçek yükselen ateş, gece terlemesi, kilo kaybı, iştahsızlık ve halsizliktir. Akciğere mahsus yakınmalar ise iki-üç haftadan uzun süren öksürük, balgam çıkarma, değişken ölçülerde kan tükürme, göğüste ve sırtta ağrı, nefes darlığı ve ses kısıklığıdır. Yakınmalar ekseriyetle yavaşça başlar, yavaş ilerler. Hastalar bu yakınmaları diğer niçinlere bağlayabilir ve doktora geç başvurabilir. Bu durum hastalığın daha fazlaca yayılmasına ve tutulan organın daha fazla tahrip bulunmasına sebep olur” biçiminde konuştu.
Hastanın tedavisinde sistemli ilaç kullanılmasının kıymetine değinen Dr. Abdüloğlu, “Bu ortada hasta etrafına basil saçar ve daha fazlaca kişinin infekte bulunmasına yol açar. Tüberküloz tanısı balgamda verem mikrobunun gösterilmesi ile temalır. Hastanın yakınmaları ve akciğer sinema bulguları tüberkülozdan şüphelenmeyi sağlar. Hastadan alınan balgam yahut öbür malzemeler laboratuvarda incelenir. Tüberküloz basilinin görülmesi ya da ekilen kültürde basil üremesiyle teşhis mutlaklaşır. Tüberkülin deri testi (TDT), PPD, kişinin daha evvel tüberküloz basiliyle karşılaşıp karşılaşmadığını gösteren bir testtir. Kişinin PPD sinin (+) olması verem hastası olduğu manasına gelmez, yalnızca verem mikrobu ile karşılaştığını gösterir. Tüberküloz tedavisinde hastalarının en az altı ay tertipli ilaç içmelerini sağlamak hayli kıymetlidir. Dünya Sıhhat Örgütü, tedavi muvaffakiyetini arttırmak için, tüberkülozlu hastaların her doz ilacının bir sıhhat çalışanı yahut eğitilmiş bir istekli tarafınca içirtilmesini temel almaktadır. Ülkemizde de “Doğrudan Gözetimli Tedavi” uygulanmaktadır. Direkt gözetimli tedavi, hastanın düzgünleşmesini garantilediği üzere bulaşmayı önleyerek toplumun korunmasını da sağlamaktadır. Verem savaşı dispanserlerinde teşhis süreçleri, tedavi, ilaçlar ve takip ücretsizdir” sözlerini kullandı.